Start Komunikaty Informacje Szlaki piesze Konkurs Fotogalerie Słowniczek krajoznawczy Wycieczki na weekend Kontakt
 
     
 
 

Regiony szlaków pieszych

Region Gdański
Region Malborsko-Kwidzyński
Region Chojnicki
Region Słupski
 
 

Popularne szlaki piesze

Trójmiejski
Fortyfikacji Nadmorskich
Nadmorski Zatokowy
Nadmorski Bałtycki
Kaszubski
Wyspy Sobieszewskiej
Kartuski
Wzgórz Szymbarskich

Trasy międzynar. i tematyczne

Szlak międzynarodowy E9
Pomorska Bursztynowa Trasa Piesza AMBER
Szlaki dla osób o szczególnych potrzebach

Inne trasy piesze

Sopockie Szlaki Spacerowe
Ścieżki przyrodniczo-leśne
 
 

Inne szlaki

szlaki rowerowe
szlaki konne
 
 

O szlakach

Statystyka szlakowa
Waloryzacja szlaków
Historia szlaków
Plany rozwojowe szlaków
Systemy znakowania
Znakarze
 
 

Konkurs

Bieżące edycje
Prawidłowe odpowiedzi
Laureaci i ranking
Regulamin
 
 

Zobacz na szlakach

km - Krawędzią Kępy Puckiej - Kompleks garażowo-handlowy na Osiedlu Fenikowskiego w Wejherowie
 
 
 

Szlak DOMÓW PODCIENIOWYCH

Szlak Domów Podcieniowych
Koszwały - Kożliny
kolor czarny
długość 20,2 km

   

Jeden z dwu szlaków prowadzących przez teren Żuław Gdańskich, które stanowią wschodnią, mniejszą część Żuław Wiślanych. Szlak przecina je mniej więcej całe z północy na południe starając się pokazać ich specyficzny krajobraz oraz kilka zachowanych jeszcze domów podcieniowych.

  

Domy te są prawdziwym architektonicznym skarbem tej ziemi i napotkamy je, zróżnicowane w wielkości, wyglądzie podcienia, bogactwa wystroju, w Koszwałach, Miłocinie, Trutnowach, Osicach i Steblewie. Do innych szczególnie ciekawych i wartych obejrzenia obiektów, którymi nas uraczy każda napotkana miejscowość, należy zaliczyć kościoły w Trutnowach i Koźlinach oraz ruiny kościoła w Steblewie.

Przekonamy się też, że płaski krajobraz Żuław - ziemi żułu i mułu ma swoje piękno i charakter. Zawiera się ono w owej gęstej sieci kanałów i rowów, wałów i grobli, śluz i pompowni, które dowodzą o ciągłym zmaganiu się człowieka z wodą. Szlakowi na końcowym odcinku towarzyszy królowa polskich rzek - Wisła.

  

Szlak łatwy, choć jego atrakcyjność turystyczna i dostępność zależy bardzo od wybranej pory roku. Nie polecany w okresach roztopów i długotrwałych deszczy. Nadaje się praktycznie w całości dla turystyki rowerowej. W końcowych Koźlinach łączy się z innym żuławskim szlakiem - czerwonym Motławskim.

  

Przebieg i kilometraż

KOSZWAŁY, PKS0,020,2
MIŁOCIN DRUGI, skrzyżowanie1,318,9
MIŁOCIN PIERWSZY, skrzyżowanie3,616,6
TRUTNOWY, szosa6,813,4
TRUTNOWY DRUGIE (Żuławka)8,311,9
OSICE, szosa10,89,4
STEBLEWO, szosa14,65,6
STEBLEWO, droga do Pszczółek15,44,8
Wisła, wał wiślany16,24,0
wał wiślany, droga do Koźlin18,41,8
KOŹLINY, skrzyżowanie20,20,0

Opis przebiegu

Szlak rozpoczyna się w Koszwałach na przystanku PKS (km 0,0). Stąd prowadzi przez środek wsi w kierunku Gdańska wzdłuż ulicy Gdańskiej (niegdyś szosy warszawskiej - drogi nr 7). W pobliżu pawilonu spożywczego dochodzi do asfaltowej przecznicy (ul. Brzozowa) i skręca w nią w lewo, by prowadzić dalej przez wieś. Nieco dalej w kierunku Gdańska znajduje się dom podcieniowy , po drugiej stronie ulicy – nowy, ceglany kościół , a przy nim wiele starych nagrobnych płyt. W nowszej części wsi, na asfaltowej drodze równoległej do dawnej szosy warszawskiej (ul. Sosnowa) szlak skręca w lewo i doprowadza do asfaltowego traktu w szpalerze drzew (topoli), będącego ulica Topolową. Jest to droga do dwóch miejscowości Miłocin: najpierw Drugiego a dalej do właściwego czyli Pierwszego. Szlak po zakręcie w prawo ulicą tą wiedzie na południe i po 650 m osiąga osiedle popeegerowskie pod nazwą Miłocin Drugi (km 1,3) rozciągające się w lewo wzdłuż ulicy Spacerowej. Tu asfalt się kończy i dalej prowadzi droga z płyt betonowych po 300 m zataczająca łuk w prawo a potem za wysypiskiem gminnym w lewo, ponownie na południe. Przez pola po 1,6 km doprowadza ona do szosy Wocławy - Cedry Wielkie (km 3,6). Na lewo od skrzyżowania położona jest wieś Miłocin Pierwszy czyli w istocie pierwotny Miłocin z dużym domem podcieniowym w pobliżu (dojście) . Szlak w zasadzie nie wkracza do wsi, bowiem skręciwszy w prawo na szosę zaraz przy krzyżu skręca w lewo, by wąską szosą asfaltową udać się do wsi Trutnowy. Dociera do nich po około dwóch kilometrach, mijając po drodze dwa niewielkie cieki. Wieś rozpoczyna się zaraz za gruntową drogą poprzeczną i szlak przecina ją niemal całą, rozciągniętą równoleżnikowo wzdłuż tej drogi na odcinku ponad kilometra. Po drodze mniej więcej w jego połowie napotyka się po prawej ceglany gotycki kościół a po lewej barokową plebanię. Po przecięciu ruchliwej szosy z Pruszcza Gdańskiego do Cedrów Wielkich (km 6,8 - z lewej w odległości 100 m przystanek PKS) szlak poprowadzi jeszcze niespełna 100 m na południe brukowaną drogą w pobliże domu podcieniowego Trutnowy 4 . Dalej idzie w lewo przez bramę w posesji i przy zabudowaniach Trutnowy 3 wchodzi na drogę gruntową, która po 200 m wyprowadza na wąską szosę. Szlak kieruje się nią w prawo na południe do Trutnów Drugich i dociera do nich po kilometrze (km 8,3). Tu skręca w lewo do zabudowań tej miejscowości, stanowiących w zasadzie osiedle peegerowskie. Dochodzi do ich końca, a następnie ścieżką wydostaje się na drogę gruntową i idzie na południe, najpierw 400 m do drogi poprzecznej, a potem przez pola do Osic. Szlak dociera na ich skraj po 1,9 km wychodząc na drogę asfaltową. Wieś, a wśród niej dobrze widoczny stary kościół , rozciąga się w prawo, szosa dalej (w lewo) prowadzi do Giemlic. Szlak przekracza szosę (km 10,8) i ponownie wchodzi w pola, by dojść do Steblewa. Prowadzi do niego szeroką drogą: najpierw na południe, po niecałym kilometrze skręca na południowy wschód, następnie za ciekiem ponownie na południe. Wychodzi na szosę na skraju wsi a potem idąc nią na południe przecina niemal całą wieś. Za skrzyżowaniem (droga do Pszczółek - km 15,4), w rejonie którego znajdują się ruiny ceglanego kościoła , szlak prowadzi jeszcze krótko przez wieś a potem dalej przez pola drogą gruntową w kierunku Wisły. Dochodzi do wału (km 16,2), wspina się na niego i dalej wiedzie jego koroną na południe. Po 2,2 km na wysokości wsi Koźliny tuż przed widocznymi w przedzie zabudowaniami strażnicy wałowej opuszcza wał wiślany (km 18,4). Schodzi z niego wykorzystując drogę jaka tu wspina się z podnóża wału. Wykonana ona jest z płyt betonowych Jomb i służy do prac związanych z konserwacją wałów. Szlak mija z prawej jeziorko okolone starymi wierzbami uzupełnionymi jednakże nowymi nasadzeniami. Betonowa droga po odejściu od rzeki zaczyna prowadzić równolegle do wału, zatem szlak, by dojść do widocznych Koźlin, idzie na rozdrożu w prawo, bardziej na zachód, szeroką błotnisto-trawiastą drogą. Po nieomal kilometrze skręciwszy jeszcze bardziej na wschód dochodzi ona do szosy na skraju wsi, naprzeciw zabudowań Koźliny 9. Asfaltowa droga łączy wieś z pobliskim Tczewem przechodząc przez Czatkowy. Szlak przekracza szosę i razem z napotkanym tu szlakiem czerwonym Motławskim dochodzi do drogi równoległej a potem idzie nią w prawo wzdłuż zabudowań. Po około 400 m oba szlaki dochodzą do skrzyżowania w pobliżu przystanku PKS (obok z lewej zabytkowy spichlerz konstrukcji ryglowej ) i tu czarny kończy swój bieg (km 20,2), pozwalając szlakowi czerwonemu dalej podążać na północ przez Koźliny.


Szczegółowe mapy

1. Do pobrania ślady szlaku: KML oraz GPX

2. Szczegółowa trasa szlaku na mapie turystycznej (mapa-turystyczna.pl)


Komunikaty i informacje


Fotogaleria


Historia szlaku

Szlak Domów Podcieniowych powstał w roku 2000 na fali zwrócenia się turystyki pieszej ku terenom dotychczas nie znanym i mało penetrowanym przez wędrowców, a jednak ciekawym choć mniej standardowo. Nie bez znaczenia było tu zainteresowanie żuławskich gmin wprowadzeniem na ich tereny tras pieszych. Na Żuławach Gdańskich powstały wówczas dwa szlaki. Jednym z nich był szlak Domów Podcieniowych skupiający się na tej bardzo specyficznej i charakterystycznej dla tego obszaru architekturze domów mieszkalnych. Na początku 2000 roku po wcześniejszych przygotowaniach studialnych i terenowych powstała dokumentacja szlaku i w tymże roku w sierpniu szlak został wyznakowany w terenie. W roku 2001 zaopatrzono go w drogowskazy. W ciągu lat istnienia szlaku dokonano jednej zmiany przebiegu (2007). Odnosiła się ona do początku szlaku w Koszwałach, a to w związku ze zmianą usytuowania przystanku komunikacji publicznej.


Informacje techniczne

oznaczenie kodowe szlakudawne
(do 2001 r.)
GD 1239 s obecne
(od 2002 r.)
PM-1551-s
ranga szlaku
lokalny
położenie administracyjne szlaku gmina Cedry Wielkie, gmina Suchy Dąb
położenie turystyczne szlaku szlaki regionu gdańskiego
grupa szlaków Trójmiasta i okolic
jedn. org. PTTK nadzorująca szlak / opiekun Pomorskie Porozumienie Oddziałów PTTK w Gdańsku
Oddział Regionalny PTTK Gdańsk, ul. Ogarna 72
tel. 583011488 - Pomorska Komisja Turystyki Pieszej
ostatnie znakowanie szlaku 2019: Koszwały - Koźliny
wyposażenie szlaku w znaki informacyjne drogowskazy: Koszwały, Trutnowy, Osice, Steblewo, Koźliny
tablice: Koszwały, Koźliny
ustawione w roku 2001
dokumentacja szlaku projekt szlaku z 2000r.
ostatnie zmiany przebiegu 2007: zmiana miejsca początku szlaku w Koszwałach
projektowane zmiany przebiegu  
inne szczegółowy przebieg (mapy 1:25 tys.) - OR PTTK Gdańsk;
materiały robocze - Podkomisja Szlaków KTP (ROP PTTK) Gdańsk
oznaczone dojście do domu podcieniowego w Koszwałach

Wydawnictwa o szlaku

Wydany w roku 2001 przez Oddział Regionalny PTTK w Gdańsku (Podkomisja Szlaków i Zagospodarowania PKTP) przy wsparciu Starostwa Powiatowego w Pruszczu Gdańskim oraz gmin Suchy Dąb i Cedry Wielkie folder z serii WYCIECZKI SZLAKAMI PIESZYUMI REGIONU GDAŃSKIEGO. Prezentuje całość trasy szlaku czarnego Domów Podcieniowych.

Zawiera mapkę trasy szlaku i krótki ilustrowany opis prezentujący walory i ciekawostki szlaku oraz możliwości wędrówkowe. Jego treść nie straciła wiele na aktualności poza informacjami szczegółowymi komunikacyjnymi i numerem ewidencyjnym szlaku.

Folder jest do pobrania TUTAJ.


Dużo informacji o charakterze historyczno-krajoznawczym dotyczących terenu, przez który przebiega szlak, można znaleźć w dwóch seryjnych opracowaniach omawiających żuławskie gminy z serii Moja mała ojczyzna ŻUŁAWY:

  1. Antoni Kozłowski - Gmina Cedry Wielkie, Gdańsk 2009
  2. Maciej Żakiewicz - Gmina Suchy Dąb, Gdańsk 2009
  3. oraz innych:

  4. Tomasz Jagielski - Steblewo. Historia wsi żuławskiej Pruszcz Gdański 2008
  5. Dariusz Dolatowski - Trutnowy Trutnowy 2012
  6. Dariusz Dolatowski - Zarys dziejów gminy Suchy Dąb Gdańsk 2014

 
 
   
 
Komisja Turystyki Pieszej
przy Pomorskim Porozumieniu Oddziałów PTTK w Gdańsku
80-826 Gdańsk, ul. Ogarna 72
tel. (58) 301-14-88

   


Wszelkie prawa zastrzezone © 2024 PTTK - Znakowane Szlaki Turystyczne Województwa Pomorskiego

Realizacja: 4mpproject.pl