Szlak WZDŁUŻ JEZIORA CZARNEGO
Dość krótki szlak kociewski przebiegający na południu województwa, na północno-wschodnim skraju Borów Tucholskich. Łączy Skórcz i Osiek, dwie miejscowości będące siedzibami sąsiednich gmin, obie o bardzo starym rodowodzie. Osiek niegdyś był grodem, siedzibą starosty, Skórcz miastem jest dziś. Jednakże motywem przewodnim szlaku jest Jezioro Czarne, położone między tymi miejscowościami niemal całkowicie w lesie, będącym może fragmentem dawnej Puszczy Osieckiej. Jezioro rozbite na dwie różne części i z dwoma leśniczówkami u brzegu, miejscami świetliste i jasne, a gdzie indziej mroczne i bagienne. Szlak okrąża oba zbiorniki korzystając także z przedzielającego je przesmyku: północny - brzegiem zachodnim a południowy - wschodnim. Na końcu trasy, już na terenie Osieka, na krótko inna woda - skraj kociewskiego morza - Jezioro Kałębie.
Położenie szlaku na rubieżach województwa pomorskiego i raczej z dala od dogodnych szlaków komunikacyjnych, czyni go dość trudno dostępnym, przynajmniej dla mieszkańców Trójmiasta. Jest to trasa ciekawa i jednak dogodna, ale dla osób korzystających z wypoczynku w tamtych rejonach Borów (zwłaszcza w Osieku względnie w leśniczówce - kwaterze myśliwskiej Czarne), szczególnie w połączeniu z nowym, zmierzającym też do Osieka, szlakiem Jańskim. W Osieku ponadto inne znakowane trasy piesze pozwalające kontynuować wędrówkę w głąb Borów (szlak Wokół Jeziora Kałębie, szlak Jezior Kociewskich). Szlak można wykorzystać dla turystyki rowerowej, jednakże pomijając odcinki biegnące nadjeziornymi ścieżkami i zastępując je drogami położonymi nieco wyżej toni jeziornej.
Przebieg i kilometraż
| KILOMETRAŻ SZLAKU | | SKÓRCZ, d, stacja kolejowa (PKS) | 0,0 | 13,4
| | SKÓRCZ, Urząd Miasta i Gminy | 1,1
| 12,3
| | droga asf. do Leśn. Czarne | 4,2 | 9,2
| | Jez. Czarne, północny skraj | 4,7 | 8,7
| Jez. Czarne zbiornik pn., brzeg zachodni, cypel
| 5,3
| 7,1
| droga nad jez. Tuszynek i do Osieka
| 7,6
| 5,8
| Jez. Czarne, przesmyk międzyjeziorny
| 8,3
| 5,0
| Jez. Czarne zbiornik pd., brzeg wsch.
| 10,8
| 2,7
| droga nr 214 Słupsk - Grudziądz
| 12,3 | 1,1
| | OSIEK, kościół | 13,4 | 0,0
|
Opis przebiegu
Szlak rozpoczyna się w Skórczu przy dawnej stacji kolejowej (km 0,0) znajdującej się przy ul. Dworcowej  . Stąd podąża w kierunku północnym wyłożoną betonowymi prefabrykatami ulicą Osiedlową obok Urzędu Gminy i piekarni. W rejonie cmentarza parafialnego skręca i wychodzi na ulicę Spokojną. Ta doprowadza do ulicy Kościelnej, nazwanej tak od kościoła pw. Wszystkich Świętych znajdującego się na wprost. Ulicą Kościelną szlak idzie w prawo, przechodząc dalej na ulicę Główną. Z ulicy Głównej w rejonie Urzędu Miejskiego (km 1,1) przy figurze św. Rocha skręca na gruntową ulicę Osiecką. Doprowadza ona do torów nieczynnej linii kolejowej Skórcz - Smętowo, a potem drogą-ulicą Orzechową opuszcza teren Skórcza dochodząc do poprzecznej ulicy Ogrodowej. Tu następuje skręt w lewo i szlak wznosi się zboczem kulminacji 110,2 pozwalając podziwiać pozostawiane z tyłu widoki na Skórcz i okolicę. Teraz zatacza łuk w prawo i idąc na południe przez pola dochodzi do skraju lasu. Przez następne kilka ładnych kilometrów a w zasadzie niemal do końca swej trasy szlak będzie przemierzał ścieżki i drogi leśne Borów Tucholskich położone wokół Jeziora Czarnego. I tak najpierw szlak po prawie 1,5 km biegu dotrze do asfaltowej leśnej drogi (km 3,9), której celem jest leśniczówka Czarne. Idąc dalej na południowy-zachód skorzysta z niej ledwie 300 m, bowiem za bliskim skrzyżowaniem skręca ona w lewo, podczas gdy znaki prowadzą dalej prosto w kierunku na Osiek. Po 400 m szlak osiąga skrzyżowanie z drogą do Karszanka i Głuchego z przydrożnym krzyżem i skręca tu w lewo. W ten sposób przybliży się do północnego krańca Jeziora Czarne, nad które dotrze skręciwszy po 100 m w prawo (km 4,7). Dalej tą drogą można dojść do wspomnianej leśniczówki i położonych dużo dalej - Mirotek. Szlak natomiast osiągnąwszy Jezioro Czarne, a ściślej jego północny zbiornik [foto 4], podąży zachodnim brzegiem przez najbliższe 2 kilometry. Znaki prowadzą niemal bezpośrednio nad wodą pozwalając dostrzec zarówno położone u krańca zabudowania leśnictwa Czarne jak i pod drugiej stronie - leśnictwa Cisowa Góra. Blisko końca północnej części jeziora szlak odchodzi od niego i przecinką w prawo a potem droga w lewo wydostaje się na kolejną drogę, na której napotyka szlak czarny Jański (km 7,6). Szlak ten prowadzi w prawo (do Osieka), natomiast znaki zielone kierują w lewo do przesmyka międzyjeziornego. Wkrótce, zaraz za zakrętem drogi, pokazuje się drugi południowy zbiornik Jeziora Czarne. Teraz oba szlaki minąwszy przesmyk (km 8,3) i połączenie obu części jezior będzie obchodził koniec południowego krętą nadjeziorną trasą. Po około 1,5 km w pobliżu leśnego miejsca odpoczynku wyjdzie na łuk wyraźnej drogi wiodącej od leśniczówki Czarne na południe. Pójdzie nią w prawo a na najbliższym skrzyżowaniu (km 9,9) wybierze drogę prawą (w lewo - dokąd wiedzie szlak czarny - można dojść do Markocina). Droga ta doprowadzi do przecinki, którą w pobliżu niewielkiego cieku szlak dociera ponownie nad wschodni brzeg Jeziora Czarnego. Teraz pójdzie na południe nadbrzeżną ścieżką, która wkrótce staje się alejką a potem przeradza się w drogę. Niedaleko południowego krańca jeziora wyprowadza ona na trakt biegnący do Markocina, a 200 m dalej wychodzący na drogę do Leśniczówki Komorze. Tutaj szlak skręca w prawo i zaraz, już w Osieku, wychodzi na szosę Grudziądz - Słupsk czyli drogę krajową nr 214 - będącą na tym odcinku ulicą Wyzwolenia (km 12,3). Następuje ponowny skręt w prawo i okrążywszy w ten sposób południowy kraniec Jeziora Czarnego, szlak po 300 m opuszcza szosę i kieruje się w lewo do centrum Osieka. Wiodąc ulicą (dalej Wyzwolenia), po północnej stronie Jeziora Kałębie, szlak po 800 m dociera w pobliże kościoła , gdzie kończy swój bieg (km 13,4). Tutaj można znaleźć też znaki południowego odcinka czerwonego szlaku Jezior Kociewskich a także szlaku niebieskiego Wokół Jeziora Kałębie oraz znanego już czarnego (Jański).
Komunikaty i informacje
Fotogaleria
Historia szlaku
Powstanie szlaku, który biegłby brzegiem Jeziora Czarnego leżącego w gminie Osiek, wiąże się z inicjatywą władz tutejszej gminy, które widziały potrzebę poprowadzenia na swoim terenie pieszych szlaków turystycznych. Pomysł ten został podjęty w 1993 roku przez PTTK i wówczas propozycje tras na terenie gminy wkomponowano w koncepcję sieci szlaków regionu gdańskiego. Zaowocowało to wyznakowaniem szlaku głównego i dwoma szlakami o charakterze spacerowym, wszystkie koncentrujące się w siedzibie gminy, Osieku. Szlak główny w docelowej rozbudowanej formie miał w przyszłości wiązać te lokalne szlaki z siecią regionu i województwa. Jedną z tras lokalnych był szlak spacerowy Wokół Jeziora Czarnego. Został on wyznakowany w roku 1994 i oznaczony kwadratami zielono- białymi (szlak spacerowy). Stanowił on pętlę prowadzącą wokół południowego zbiornika Jeziora Czarne. Wkrótce jednakże szlak otrzymał status szlaku standardowego czyli swą rejestrację i oznaczenie kodowe w ZG PTTK i tym samym został oznakowany tak, jak każdy szlak pieszy. Wobec rozbudowy szlaków pieszych Kociewia szlak w 2007 roku podzielono na dwa odcinki zmieniając kolor jednego z nich na czarny a w roku następnym wyznakowano następny odcinek szlaku zielonego do Skórcza. W ten sposób w roku 2008 zaistniał szlak ze Skórcza do Osieka koloru zielonego, dla którego przyjęta została nazwa Wzdłuż Jeziora Czarnego.
Informacje techniczne
| INFORMACJE TECHNICZNE | | oznaczenie kodowe szlaku | | | | PM-1525-z | ranga szlaku
| lokalny
| | położenie administracyjne szlaku | gminy: Skórcz, Osiek | | położenie turystyczne szlaku | szlaki regionu gdańskiego | | grupa szlaków Kociewia i Borów Tucholskich | | administrator terenów leśnych szlaku | Nadleśnictwo Lubichowo
Leśnictwo Cisowa Góra | | jedn. org. PTTK nadzorująca szlak / opiekun | Pomorskie Porozumienie Oddziałów PTTK w Gdańsku
Oddział Regionalny PTTK Gdańsk, ul. Ogarna 72
tel. 58 3011488 - Pomorska Komisja Turystyki Pieszej | | ostatnie odnawianie szlaku | 2008 | | wyposażenie szlaku w znaki informacyjne | drogowskazy: Skórcz, Jez. Czarne 1, Jez. Czarne 2, Osiek
tablice: Skórcz, Osiek - ustawione w roku 2009 | | dokumentacja szlaku | projekt szlaku - [szlaki gminy Osiek] z 1994 roku | | ostatnie zmiany przebiegu | 2008: przebudowa i przedłużenie szlaku - włączenie jego trasy biegnącej zachodnim brzegiem jeziora w nowy odcinek do Skórcza | | projektowane zmiany przebiegu | | | inne | |
|
