Start Komunikaty Informacje Szlaki piesze Konkurs Fotogalerie Słowniczek krajoznawczy Wycieczki na weekend Kontakt
 
     
 
 

Regiony szlaków pieszych

Region Gdański
Region Malborsko-Kwidzyński
Region Chojnicki
Region Słupski
 
 

Popularne szlaki piesze

Trójmiejski
Fortyfikacji Nadmorskich
Nadmorski Zatokowy
Nadmorski Bałtycki
Kaszubski
Wyspy Sobieszewskiej
Kartuski
Wzgórz Szymbarskich

Trasy międzynar. i tematyczne

Szlak międzynarodowy E9
Pomorska Bursztynowa Trasa Piesza AMBER
Szlaki dla osób o szczególnych potrzebach

Inne trasy piesze

Sopockie Szlaki Spacerowe
Ścieżki przyrodniczo-leśne
 
 

Inne szlaki

szlaki rowerowe
szlaki konne
 
 

O szlakach

Statystyka szlakowa
Waloryzacja szlaków
Historia szlaków
Plany rozwojowe szlaków
Systemy znakowania
Znakarze
 
 

Konkurs

Bieżące edycje
Prawidłowe odpowiedzi
Laureaci i ranking
Regulamin
 
 

Zobacz na szlakach

km 11,7 Bursztynowy - Droga brukowana z Bielkowa do Kolbud 
 
 

Szlak ŹRÓDŁA MARII

Szlak Źródła Marii
Gdańsk Osowa - Gdynia Wielki Kack
kolor czarny
długość 10,5 km

   

Krótki szlak łączący Gdańsk i Gdynię ale z wykorzystaniem ich mniej centralnych dzielnic. Rozpoczyna się w gdańskiej Osowej a kończy w gdyńskim Wielkim Kacku, ponadto zahacza o gminę Żukowo. Szlak, choć przecież miejski, to ukazuje zróżnicowany krajobraz zarówno jeśli chodzi o ukształtowanie terenu jak i o elementy pokrycia. Na trasie szlaku występują dwa jeziora rynnowe: Osowskie i Wysockie oraz spore partie lasu porastającego wysoczyznową krawędź. Jego część to teren Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, a w nim - Końskie Łąki, urokliwa i cenna przyrodniczo enklawa śródleśna, która ma być użytkiem ekologicznym.

  

Najbardziej znanym miejscem na szlaku, co uzasadnia jego nazwę, jest ciekawy zakątek Gdyni - Źródło Marii. Natomiast szczególnym elementem szlaku jest znajdujące się w jego pobliżu (krótkie dojście), najwyższe naturalne miejsce na terenie Gdańska. Jest to licząca 180 m wysokości npm kulminacja występująca w ciągu moren czołowych zwanych Wzgórzami Chwaszczyńskimi, dla której została zaproponowana nazwa Góra Studencka. Z Góry Studenckiej roztacza się ładna i rozległa panorama na wzmiankowane jeziora i Osowę oraz okolicę.

Szlak powstał z inicjatywy i przy współudziale Akademickiego Klubu Kadry GDAKK, który jest też pomysłodawcą nazwy wzniesienia - Góra Studencka.

Jest to szlak stosunkowo łatwy do przebycia, to jednak z uwagi na partie prowadzące przez podmokłe łąki polecany raczej w porze suchej. Nadaje się zwłaszcza do spacerów i krótkich wycieczek mających na celu poznanie rubieży Gdańska i Gdyni. W połączeniu ze szlakiem Trójmiejskim stanowi dobrą propozycję wędrówkowo-spacerową dla mieszkańców okolicy ale i przybyszy (jeśli się zważy dobre komunikacyjne połączenie tych dzielnic Trójmiasta), której celem mogą być najwyższe "szczyty" Gdańska i Gdyni. W słoneczne dni widok z Góry Studenckiej z uwagi na południową wystawę lepiej oglądać rano lub późnym popołudniem.


Przebieg i kilometraż

GDAŃSK Osowa, stacja kolejowa i przystanek PKM0,010,5
NOWY ŚWIAT, tory0,510,0
Jezioro Wysockie, brzeg płd. 0,9 9,1
CZARNE BŁOTO, zakręt 1,2 9,3
KAWLE 2,0 8,5
GDAŃSK Osowa, ul. Gnieźnieńska3,96,6
Góra Studencka, dojście5,05,5
Końskie Łąki , brzeg wsch.6,34,2
d. torowisko, ul Żródło Marii7,03,5
GDYNIA Źródło Marii, kapliczka7,53,0
aleja daglezjowa8,81,7
Obwodnica Trójmiasta, kładka9,41,1
GDYNIA Wielki Kack, ul. Chwaszczyńska, przystanek10,50,0

Opis przebiegu

Szlak rozpoczyna się przy stacji kolejowej i przystanku PKM Gdańsk Osowa (km 0,0) km [0,0] Źródła Marii - Budynek stacji kolejowej Gdańsk Osowa. Stąd idzie w prawo ulicą Barniewicką do skrzyżowania z ulicą Nowy Świat. Tutaj ponownie skręca w prawo i przecina tory kolejowe linii Gdynia - Kościerzyna. Następnie podążą dalej tą drogą - ulicą Nad Jeziorem, przy której rozciągają się zabudowania osady Nowy Świat, do południowego krańca Jeziora Wysockiego (km 0,9) km [0,8] Źródła Marii - Góra Studencka ze stacją uzdatniania wody widziana z brzegu Jez. Wysockiego, gdzie wkracza na teren Chwaszczyna. Na rozdrożu (obok baru "Ania") skręca w prawo skos w polną drogę (ul. Sambora) biegnącą w kierunku północno-zachodnim między zabudowaniami Czarnego Błota (część Chwaszczyna) a brzegiem jeziora Za zakrętem (km 1,2) idzie dalej ulicą Sambora teraz w kierunku północnowschodnim, obok stadniny koni i w ten sposób okrąża południowy kraniec Jeziora Wysockiego. Dalsza trasa to kontynuacja wykorzystywania ulicy Sambora, teraz już jako drogi biegnącej powyżej jeziora wśród rozrzuconej zabudowy, należącej do kolejnej części Chwaszczyna, którą są Kawle (km 2,0). Później szlak prowadzi po trosze przez las, opuszczając go wchodzi na teren Gdańska (Osowa) i ulicą Chełmińską zbliża się do Jeziora Osowskiego (wschodni kraniec) km [1,2] Źródła Marii - Jezioro Wysockie z brzegu zachodniego zimą. Zaraz wyprowadza na ulicę Kielnieńską (km 3,9), przecina ją (obok przystanek ZKM /Iławska/) i dalej podąża w tym samym kierunku wznoszącą się ulicą Gnieźnieńską. Wśród zabudowy jednorodzinnej Kukawki, mijając ulice Myśliborską i Chojnicką dochodzi do ostatnich zabudowań na terenie Gdańska a potem do skraju lasu już w Gdyni. Tutaj na rozdrożu skręca w prawo w las, by następnie ścieżką biegnącą zdecydowanie w prawo na południowy-zachód a potem w lewo podejść do leśnej drogi (km 4,95). Stąd prowadzi krótkie dojście na skraj lasu i Studencką Górę, z której atrakcyjny widok na okolicę, przede wszystkim w kierunku południowym na rynnę jeziora Wysockiego km [1,8] Źródła Marii - Malownicza sosna na skraju Kawli. W najwyższym punkcie Góry Studenckiej została pobudowana stacja uzdatniania wody ujęcia Osowa wraz ze zbiornikiem, która ogranicza widok. Szlak natomiast podążą teraz przez las w kierunku północno-wschodnim i wschodnim; najpierw wyraźną drogą-przecinką potem krętą trasą wychodzi na torowisko dawnej bocznicy do mającej powstać fabryki farb. Stąd przechodzi na pobliską brukowaną drogę i nią dostaje się do wiaduktu nad obecnymi torami kolei Gdynia - Kościerzyna. Po drugiej stronie kolei na najbliższym rozdrożu kieruje się w lewo a potem krętą trasą dociera do skraju Końskich Łąk km [3,9] Źródła Marii - Krzyż przydrożny w Osowej na ulicy Kielnieńskiej. Teraz okrążą tę śródleśną połać łąk idąc w prawo potem za potoczkiem w lewo, a po dojściu do połowy jej obszaru (km 6,25) odbija w prawo na północny-wschód. Na pobliskiej drodze poprzecznej skręca w lewo, by dojść do drogi przy torach, prowadzącej do Osowy km [5,3] Źródła Marii - Zimowy las koło Studenckiej Góry. Wiodąc wzdłuż linii kolejowej (w prawo) szlak osiąga wiadukt, przez który wydostaje się na drugą stronę torów i dawne torowisko wcześniejszej wersji tej kolei, którym prowadzi żółty szlak Trójmiejski. Jest to leśna ulica, która po ponad 500 m doprowadza w pobliże Źródła Marii (stąd nazwa ulicy) czyli przede wszystkim stawku z figurką Matki Boskiej km [6,0] Źródła Marii - Końskie Łąki od strony południowej i źródełka (7,5 km) Tutaj szlak opuszcza "ulicę" (nieco dalej schodzi z niej także szlak Trójmiejski) i udaje się w lewo, by najpierw ścieżkami leśnymi, później przecinką i drogami dostać się do skrzyżowania między oddziałami 2, 3, 4 i 5 (km 8,75). W tym miejscu skręca w prawo i wzdłuż szpaleru pomnikowych daglezji km [6,3] Źródła Marii - Tablica na Końskich Łąkach podąża generalnie na północny-wschód. Trasą taką, cały czas przez las, także wzdłuż obniżenia, w którym pojawia się woda, podchodzi w pobliże obwodnicy, by bo dotarciu do kładki (km 9,40), przejść na jej drugą stronę. Teraz zaś najpierw ulicą Lipową, potem obok kościoła pw. św. Karola Boromeusza (w budowie) a dalej krętymi uliczkami (Witosławy) wiedzie, by wyjść na ulicę Górniczą. Ta sprowadza szlak do ulicy Chwaszczyńskiej, gdzie skręca on w prawo i po minięciu przecznicy - ul. Myśliwskiej dociera do przystanku ZKM /Myśliwska/ (km 10,5). Tutaj kończy swój bieg.


Szczegółowe mapy

Ślady trasy szlaku do pobrania w formacie: KML oraz GPX.


Komunikaty i informacje


Komunikacja

KOMUNIKACJA
czyli jak dostać się na szlak
możliwości dojazdu środkami transportu publicznego
KOMUNIKACJA AUTOBUSOWA:
Szlak jest bardzo łatwo dostępny, gdyż powiązany jest z komunikacją zbiorową w czterech punktach: przy stacji kolejowej w Gdańsku-Osowie, przy ul. Nowy Świat, przy ul. Kielnieńskiej i w Wielkim Kacku przy ul. Chwaszczyńskiej. Do Osowej można dostać się autobusami ZTM Gdańsk - linią 169 (Osowa Przesypownia - Osowa dworzec kolejowy - Wysoka - Oliwa), 179 (Osowa dworzec kolejowy - Wysoka, Oliwa) i 569 (Osowa ul. Kielnieńska/Nowa - Osowa dworzec kolejowy - Barniewice ul. Wenus). Nocni turyści mogą dojechać na szlak autobusem linii nocnej N1 (z Oruni Górnej, Śródmieścia, Zaspy, Przymorza, Oliwy, Sopotu i Gdyni-Karwiny). W odległości 1,5 km znajduje się przystanek autobusów linii 171 łączącej Oliwę z Dąbrową. Niedaleko dworca kolejowego znajduje się kolejny przystanek autobusowy na szlaku - "Nowy Świat". Zatrzymują się na nim autobusy ZTM Gdańsk linii 169 i 569. Następnym punktem stycznym z przebiegiem linii komunikacji miejskiej jest przystanek "Iławska", na którym zatrzymują się autobusy linii 171 ZTM Gdańsk i ZKM Gdynia. Drugi kraniec szlaku ma także bardzo dobre połączenia komunikacją miejską. Znajduje się w rejonie przystanku "Myśliwska", z którego korzystają trolejbusy i autobusy ZKM Gdynia dojeżdżające do prawie wszystkich części miasta, a także do stacji kolejowych Gdynia-Redłowo, Gdynia-Wzgórze św. Maksymiliana, Gdynia Głowna). Zatrzymują się tutaj także autobusy linii 177 i 181 jadące do Sopotu, a w odległości ok. 1 km na zachód swoją pętlę mają autobusy linii 171 zdążające do Gdańska-Oliwy. Jest możliwe także połączenie linią pospieszną Z z Żukowem i Borowem. Przystanek ten wykorzystywany jest także przez autobusy komunikacji regionalnej, głównie Veolia Transport Gdynia i PKS Wejherowo.
Rowery można bez problemu przewozić w pojazdach ZTM Gdańsk oraz w każdym autobusie na linii 171. Możliwości przewozu rowerów w pojazdach pozostałych organizatorów ograniczone są przepisami i aby dokonać przewozu roweru należy otrzymać zgodę kierowcy.
Podstawowe informacje na temat podróży autobusami (cen biletów, rozkładów jazdy) można znaleźć na stronach internetowych organizatorów i przewoźników: http://www.zkmgdynia.pl/, http://www.ztm.gda.pl/, http://www.veolia-transport.pl oraz http://www.pksw.pl/

KOMUNIKACJA KOLEJOWA:
Jedynym stycznym ze szlakiem punktem kolejowym jest stacja Gdańsk-Osowa. Zatrzymują się na niej pociągi kursujące pomiędzy Gdynią Główną a Kościerzyną. Alternatywą w Gdyni także jest możliwość dotarcia do szlaku pociągiem. W tym celu należy wysiąść na stacji Gdynia Wielki Kack i skierować się w kierunku zachodnim, by po ok. 2 km dotrzeć do początku szlaku przy ul. Chwaszczyńskiej. Podróż pociągiem jest najlepszą możliwością dojechania z rowerem przy wykorzystaniu środków komunikacji publicznej.

INFORMACJE: Przy danej miejscowości podane będą nazwy przystanków i zakodowane nazwy przewoźników zatrzymujących się na nich. Oprócz stron konkretnych przewoźników, wyszukując połączenie można korzystać ze stron Internetowych zawierających wszystkie rozkłady jazdy: http://www.pkp.pl/ i http://www.rozklady.com.pl/
KM - komunikacja miejska, PKS - autobusowa komunikacja regionalna, PKP - komunikacja kolejowa

SKM - Szybka Kolej Miejska
PR - PKP Przewozy Regionalne
IC - PKP InterCity
ZKM - Zarząd Komunikacji Miejskiej w Gdyni
MZK - Miejski Zakład Komunikacji w Wejherowie
PKSW - Pomorska Komunikacja Samochodowa Wejherowo
VTG - Veolia Transport Gdynia
PODSTAWOWA
PUNKT NA SZLAKUKM SZLAKUPOŁĄCZENIA KOMUNIKACYJNE
(RODZAJ, NAZWA PRZYSTANKU, PRZEWOŹNIK)
Gdańsk-Osowa, stacja kolejowakm szlaku 0,0/10,5PKP: GDAŃSK-OSOWA (PR)
KM: OSOWA PKP (ZTM)
Nowy Świat - przejazd kolejowykm szlaku 0,5/10,0KM: NOWY ŚWIAT (ZTM)
Gdańsk-Osowa, ul. Kielnieńskakm szlaku 3,9/6,6KM: IŁAWSKA (ZTM, ZKM)
Gdynia Wielki Kack
ul. Chwaszczyńska
km szlaku 10,5/0,0PKS: GDYNIA CHWASZCZYŃSKA/MYŚLIWSKA (VTG, PKSW, STGD, BYT)
KM: MYŚLIWSKA (ZKM)
POMOCNICZA
PUNKT NA SZLAKUINFORMACJE O KOMUNIKACJIINFORMACJE O DOJŚCIU NA SZLAK
Gdynia Wielki Kack
ul. Chwaszczyńska
PKP: GDYNIA WIELKI KACK (PR)ok. 2 km na wschód od szlaku ul. Chwaszczyńską, Wielkopolską i Nowodworcową (km szlaku 10,5/0,0)

Wycieczki na szlaku

Propozycja przebycia całego szlaku w całości lub z rozbiciem na etapy i z ewentualnym wykorzystaniem innych szlaków z dojazdem różnym
Wycieczki z wykorzystaniem dojazu środkami komunikacji publicznej (komunikacja miejska, PKP, PKS)

  1. Cały szlak Źródła Marii można z powodzeniem przebyć w ciągu jednej niezbyt długiej półdniowej wycieczki idąc zarówno w kierunku z Gdańska do Gdyni jak i odwrotnie, poświęcając na ten cel (samo przejście) 3 - 3,5 godziny. Dojazd do punktów skrajnych licznymi autobusami komunikacji miejskiej.
  2. Trasę szlaku można także podzielić na dwa krótsze odcinki o długości 4,0 i 6,5 km.
    Zatem jego poznanie wymagałoby dwóch wycieczek:
    Jednej - 1 - 1,5 godzinnej z Osowej PKP do ulicy Kielnieńskiej w Osowej i drugiej od ulicy Kielnieńskiej w Osowej do Wielkiego Kacka - czas 1,5 - 2 godz.
    Dojazd podobnie jak poprzednio.
  3. W związku z krzyżowaniem się szlaku ze szlakiem Trójmiejskim przy Źródle Marii można wędrówkę szlakiem czarnym połączyć z przejściem odcinków szlaku Trójmiejskiego. Możliwe są w sumie cztery kombinacje tras o zróżnicowanej długości. Rozpocząwszy z Osowej względnie z Wielkiego Kacka można potem (po spotkaniu szlaku żółtego) pójść albo przez Kacze Buki do ulicy Chwaszczyńskiej w Gdyni (Rewerenda) lub przez Gołębiewo do ulicy Spacerowej w Gdańsku (CH Osowa):
    Długość poszczególnych wariantów:
    • Osowa PKP - Źródło Marii - Rewerenda - 9,25 km
    • Osowa PKP - Źródło Marii - Gołębiewo - CH Osowa - 13 km
    • Wielki Kack - Źródło Marii - Rewerenda   - 5,75 km
    • Wielki Kack - Źródło Marii - Gołębiewo - DH Osowa   - 8,5 km
    Podobnie jak poprzednio w celu dostania się na punkt startu i mety tych wycieczek należy korzystać z dobrego ich skomunikowania poprzez przede wszystkim miejskie linie autobusowe.

Wycieczki z wykorzystaniem do dojazdu / przejazdu
własnego środka lokomocji i komunikacji miejskiej

  1. Przejście za jednym razem całej trasy szlaku można zorganizować w ten sposób, iż pozostawić własny środek lokomocji przed stacją kolejową w Osowej a następnie powrócić do Osowej autobusem linii 171 i przy przystanku "Barniewicka" przesiąść się na linię 169 lub 179, by dostać się do stacji.
  2. Podobnie wykorzystując te same linie autobusowe i własny środek lokomocji można przebyć szlak w dwóch ratach, tak jak to było w propozycjach poprzednich wycieczek. Wówczas najlepiej w obu przypadkach rozpoczynać wędrówkę od ulicy Kielnieńskiej w Osowej, pozostawiając środek lokomocji przed pobliską pizzerią. Zarówno z Wielkiego Kacka, jak i od osowskiej stacji kolejowej powrót do przystanku "Iławska"; w pierwszym przypadku linią 171, a w drugim 169 lub 179 i po przesiadce na przystanku "Barniewicka" - 171 (ten drugi odcinek przejazdu od przystanku "Barniewicka" - stosunkowo niedługi - można przebyć pieszo).

Fotogaleria


Historia szlaku

Szlak Źródła Marii powstał w związku z "odkryciem" i promowaniem najwyżej położonego w naturze punktu na terenie Gdańska, jakim jest kulminacja położona na północ od Osowy (180,3 m npm). Sprawę tę wywołał gdański Akademicki Klub Kadry GDAKK, który dla tego miejsca, stanowiącego także doskonały punkt widokowy, zaproponował nazwę Góra Studencka. Od tegoż klubu w 2006 roku wyszedł też pomysł, by przez "górę" poprowadzić szlak pieszy. Ostatecznie zaowocowało to w yznakowaniem w 2007 roku szlaku Źródła Marii z Osowej do Wielkiego Kacka i szlaku dojściowego do "góry". W tymże roku szlak zaopatrzono także w drogowskazy szlakowe i tablice informacyjne. Zostały one uzupełnione dwoma tablicami krajoznawczymi na Górze Studenckiej i Końskich Łąkach. Ta pierwsza podczas budowy stacji uzdatniania wody została usunięta i już nie wróciła na swoje miejsce. W 2017 roku na początku szlaku przy stacji kolejowej w Osowej w miejsce instrukcyjnego schematu szlaku ustawiono dużą tablicę szlakową o charakterze informacyjno-krajoznawczym w standardzie stosowanym na terenie Gdańska.Natomiast w końcu 2020 roku nową dużą tablicę szlakową informacyjno-krajoznawczą - "gdyńską" ustawiono na końcu szlaku w Gdyni przy przestanku komunikacji miejskiej na ulicy Chwaszczyńskiej.


Informacje techniczne

oznaczenie kodowe szlakudawne
(do 2001 r.)
  obecne
(od 2002 r.)
PM-1533-s
ranga szlakulokalny
położenie administracyjne szlaku miasto Gdańsk,
gmina Żukowo,
miasto Gdynia
położenie turystyczne szlaku szlaki regionu gdańskiego
grupa szlaków Trójmiasta i okolic
administrator terenów leśnych szlaku Nadleśnictwo Gdańsk - Leśnictwo Renuszewo, Witomino
położenie szlaku na terenie parków krajobrazowych i narodowychTrójmiejski Park Krajobrazowy: odcinek biegnący po wschodniej stronie linii kolejowej
jedn. org. PTTK nadzorująca szlak / opiekun Pomorskie Porozumienie Oddziałów PTTK w Gdańsku Oddział Regionalny PTTK Gdańsk, ul. Ogarna 72 tel. 58 3011488 - Pomorska Komisja Turystyki Pieszej
Akademicki Klub Kadry GDAKK
ostatnie odnowienie szlaku 2020
wyposażenie szlaku w znaki informacyjne drogowskazy: Osowa PKM, Osowa - Kielnieńska, Źródło Marii, Wielki Kack - Chwaszczyńska
mapy: Osowa PKP, Źródło Marii,
całość ustawiona w roku 2007
tablica-mapa Osowa PKM -2017, tabl. krajozn. z mapą Wielki Kack - 2020
dokumentacja szlaku projekt szlaku: 2007
ostatnie zmiany przebiegu 2014 - rejon Czarnego Błota
projektowane zmiany przebiegu W Kawlach przesuniecie szlaku na drogę równoległą (ul. Wysocką) położoną bliżej jeziora z możliwością dojścia nad jego brzeg
inne
  • tablice krajoznawcze: Góra Studencka (brak), Końskie Łąki (2007)
  • duże tablice szlak. krajoznawczo-informacyjne - Gdańsk Osowa PKM (2017), Gdynia Wielki Kack (2020)
  • bocznica szlaku - do Góry Studenckiej ( drogowskaz )

  • Wydawnictwa o szlaku

    Z GDAŃSKA DO GDYNI PRZEZ ŹRóDŁO MARII

    Ilustrowany folder z serii propagującej wycieczki piesze szlakami turystycznymi regionu gdańskiego.

    Prezentacja szlaku, omówienie jego atrakcji oraz propozycje i możliwości odbywania wędrówek.
    Trasa szlaku na wycinku mapy "Okolice Trójmiasta" w skali 1:50 tys (ExpressMap Polska) i schemat pokazujący jego położenie w sieci szlaków regionu.


     
     
       
     
    Komisja Turystyki Pieszej
    przy Pomorskim Porozumieniu Oddziałów PTTK w Gdańsku
    80-826 Gdańsk, ul. Ogarna 72
    tel. (58) 301-14-88

       


    Wszelkie prawa zastrzezone © 2024 PTTK - Znakowane Szlaki Turystyczne Województwa Pomorskiego

    Realizacja: 4mpproject.pl